اختلاف فقهاء اهل السنة و الشیعة فی شرائط المسجود علیه

نویسندگان

فریده اعرابی

سید مسعود سیادتی

چکیده

عندما تتوحد الأصول الاعتقادیة بین المسلمین جمیعهم یتاح للعلماء المجتهدین منهم، الاجتهاد فی استنباط الأحکام الشرعیة استنادا إلی هذه الأصول، ممّا أدی إلی ظهور المذاهب الفقهیة وتعدد وجهات النظر. وإن کان هذا الاجتهاد یفضی إلی اختلاف فی وجهات النظر، فی أمور لیست من الأصول الاعتقادیة، فإنّه ینبغی ألا یؤثّر هذا الاختلاف علی وحدة الأمة الإسلامیة، فهذه الوحدة یجب أن تبقی مصانة من تأثیر أی عامل قد یؤدی إلی الخصومة والتفرق. فالشریعة الإسلامیة إذ تبیح التعدّد، فإنما تریده أن یکون اجتهادا یحقق مصلحة المسلمین العلیا فی إطار الوحدة، الأمر الذی یمکّنهم ـ إن تحقق ـ من مواجهة مختلف التحدیات فی کل زمان ومکان. وبعد، فهذه وجیزة فی المسألة الفقهیة البارزة التی کانت مثارا للجدال والنقاش بین فقهاء السنة والشیعة، لأزمان مدیدة حتی یومنا هذا. وکانت تمثل موضع خلاف لا یُرجی له نهایة، وهی مسألة السجود علی الارض. مع أننا إذا نظرنا إلی هذه المسألة بتجرد وموضوعیة لوجدناها تستند إلی دلائل لا غبارعلیها، مستنبطة من مصادر التشریع المعتمدة، لا سیما من کتب أهل السنة أنفسهم، لکنّ الفجوة القائمة وانغلاق باب الحوار والعزلة الفکریة التی سادت بین الطرفین ردحا طویلا من الزمن أدت إلی طمس معالم هذه الدلائل وجعلتها خافیة عن الأذهان. و نحن سنتناول هذه الآراء، و نحاول دراستها، وفقـا لمنهج البحث العلمی الموضوعی، مستهدین بآیات القــرآن الکریم و بما ثبت من السنة النبویة الشریفة و سیرة اهل البیت (ع). ورائدنا فی هذا السبیل قوله سبحانه: «وَاعْتَصمُوا بحَبْلِ اللّه جَمِیعاً وَلا تَفَرَّقُوا وَاذْکُرُوا نِعْمَتَ اللّهِ عَلَیْکُمْ إِذْکُنْتُمْ أَعداءً فَألّفَ بین قُلُوبکُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بنِعْمَتهِ إِخْواناً ...» (آل عمران: 103).

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

روش‌شناسی تفسیر تأویلات اهل السنة

ماتریدیه از فرق کلامی جهان اسلام است که تا دوران معاصر در میان پیروان مکتب فقهی حنفی پیروان بسیار دارد. پایه‌گذار این فرقۀ کلامی، ابومنصور محمد بن محمد ماتریدی (د ح 333ق)، صاحب آثار متعددی از جمله تفسیر تأویلات اهل السنة است. وی در این تفسیر با کاربرد معتدل ادلۀ عقلی و نقلی مبانی مکتب کلامی خود را در تقابل با مکتب اشاعره و نیز معتزلیان تثبیت می‌کند. نگرشهای کلامی او به مباحثی همچون لزوم عقلی شن...

متن کامل

اختلاف سطوح روایات تفسیری واشارات اهل بیت علیه السلام به گوناگونی وباطن پذیری روایات خویش

  چکیده: احادیثی که در زمینه تفسیر قرآن کریم از معصومین علیهم السلام رسیده­اند همه در یک سطح و جهت معنایی نیستند و از وجوه و سویه­های معنایی مختلفی برخوردارند، به طوری که بعضی از روایات تفسیری (حتی در ذیل یک آیه) دارای تعابییر مختلف و حتی مضامینی به ظاهر متعارض با روایات دیگر در همین زمینه است و هر یک توضیحی از آیه ارائه نموده که گاهی با توضیح روایت دیگر در مورد آیه قابل جمع و یا سازگار نیست...

متن کامل

روش شناسی تفسیر تأویلات اهل السنة

ماتریدیه از فرق کلامی جهان اسلام است که تا دوران معاصر در میان پیروان مکتب فقهی حنفی پیروان بسیار دارد. پایه گذار این فرقۀ کلامی، ابومنصور محمد بن محمد ماتریدی (د ح 333ق)، صاحب آثار متعددی از جمله تفسیر تأویلات اهل السنة است. وی در این تفسیر با کاربرد معتدل ادلۀ عقلی و نقلی مبانی مکتب کلامی خود را در تقابل با مکتب اشاعره و نیز معتزلیان تثبیت می کند. نگرشهای کلامی او به مباحثی همچون لزوم عقلی شن...

متن کامل

دور الشیعة فی الحضارة الإسلامیة فی النصف الأوّل من القرن الثالث

تسعی هذه المقالة إلی إثبات دور الشیعة فی بناء الحضارة الإسلامیة فی عصرها الذهبی من خلال تجمیع الشواهد والآثار علی ذلک. والسؤال الأساسی فیها هو: هل یمکن البحث عن تأثیر جدی للشیعة فی تأسیس الحضارة الاسلامیة، أو تنمیة بعض فروعها علی الأقل. والأسلوب المتبع فیها هو الأسلوب «المکتبی» أو  «الوثائقی». و قد نظمت بحوثها وفق ثلاثةٍ من عناصر الحضارة الأربعة التی ذکرها ویل دیورانت، وهی: التوقع و الاحتیاط فی ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
آفاق الحضارة الاسلامیة

ناشر: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

ISSN 1562-6822

دوره 14

شماره 2 2012

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023